การประชุมหารือแนวทางการใช้ยาสมุนไพรจีน ในการร่วมรักษาโควิด-19

วันที่ 20 พฤษภาคม 2564 แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เป็นประธานการประชุมหารือแนวทางการใช้ยาสมุนไพรจีนในการร่วมรักษาโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 โดยมี นายแพทย์ธิติ แสวงธรรม รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก นางบุญใจ ลิ่มศิลา ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์ไทย-จีน และผู้ที่เกี่ยวข้อง เข้าร่วมประชุม ณ ห้องประชุม 2 อาคาร 1 ชั้น 2 กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก จังหวัดนนทบุรี

คุณสุภาภรณ์ แซ่จาง กรรมการผู้จัดการ และทีมแพทย์จีนของบริษัท เอินเวย์ กรุ๊ป จำกัด ผู้นำเข้ายาสมุนไพรจีนรายหลักของประเทศไทย ได้รายงานงานวิจัยด้านการรักษาโควิด-19 ของยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล และยาน้ำฮั่วเซียง เจิ่งชี่เย่ และตอบข้อซักถามของท่านอธิบดีและผู้เชี่ยวชาญในที่ประชุม เนื้อหาเรื่องแนวทางการใช้ยาสมุนไพรจีนในการรักษาผู้ป่วยโควิด-19 เพื่อช่วยลดความตึงเครียดของสถานการณ์การระบาด

ยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล และยาน้ำ ฮั่วเซียง เจิ่งชี่เย่ เป็นยาที่ถูกบรรจุในกรอบแนวทางการวินิจฉัยและรักษาโควิด-19 (Diagnosis and Treatment Protocol for Novel Coronavirus Pneumonia COVID-19) ที่รัฐบาลจีนประกาศให้ใช้กับผู้ที่อยู่ในระยะสังเกตทางการแพทย์ (Medical Observation) ซึ่งเป็นผู้ที่ใกล้ชิดกับผู้ติดเชื้อ หรือผู้ที่สงสัยว่าอาจติดเชื้อ หรือเคยไปในพื้นที่เสี่ยง แต่ยังไม่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโควิด-19 เพื่อเป็นการป้องกันและรักษาแต่เนิ่นๆ

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งเมืองอู่ฮั่นได้กำหนดให้ยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล (เหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล) และยาน้ำ ฮั่วเซียง เจิ่งชี่เย่ เป็นยาป้องกันโควิด-19 และประกาศให้ชาวเมืองอู่ฮั่นได้ใช้โดยพร้อมเพรียงกัน

และเมื่อวันที่ 12 เมษายน 2563 FDA ของประเทศจีนได้อนุมัติเพิ่มข้อบ่งใช้รักษาโควิด-19 ให้กับยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล อย่างเป็นทางการโดยเพิ่มข้อบ่งใช้รักษาโควิด-19 ในระยะเบา (Mild Case) และระยะปานกลาง (Moderate Case) ที่มีอาการไข้ ไอ และอ่อนเพลีย ร่วมกับการรักษาตามมาตรฐาน

ปัจจุบัน ยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล ได้ขึ้นทะเบียนและจำหน่ายใน 24 ประเทศทั่วโลก สำหรับประเทศไทย ยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล ได้ขึ้นทะเบียนเป็นยาสมุนไพรวิจัยพัฒนา ส่วนการเพิ่มข้อบ่งใช้รักษาโควิด-19 ในประเทศไทยนั้น จะอยู่ในขั้นตอนการพิจารณาของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา

ส่วนยาน้ำฮั่วเซียงฯ ได้ขึ้นทะเบียนเป็นยาแผนโบราณในประเทศไทย และเป็นตำรับยาที่มีประวัติการใช้ในวงการแพทย์จีนมากว่า 1,000 ปี โดยจะเน้นเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ขจัดพิษชื้นที่สะสมอยู่ในร่างกาย ซึ่งตามหลักทฤษฎีการแพทย์จีน เมื่อร่างกายมีพิษชื้นสะสมก็จะง่ายต่อการติดเชื้อโรค และเมื่อติดเชื้อแล้ว เชื้อโรคในร่างกายก็จะเจริญเติบโตและแพร่พันธุ์ได้เร็ว จากผลสรุปการรักษาผู้ป่วยโควิด-19 ทั่วประเทศจีนที่ผ่านมาได้พบว่า 96% ของผู้ป่วยโควิด-19 มีสภาพร่างกายที่มีพิษชื้นสะสม นี่คือเหตุผลสำคัญที่ยาน้ำฮั่วเซียงฯ ถูกคัดเลือกให้บรรจุอยู่ในกรอบแนวทางการวินิจฉัยและรักษาโควิด-19

จากการศึกษาทางคลินิกแบบ Multicenter, Prospective, Randomized Controlled trial จาก 23 โรงพยาบาลใน 9 มณฑลทั่วประเทศจีนระหว่างวันที่ 2-15 กุมภาพันธ์ 2563 ในผู้ป่วย 284 ราย เพื่อศึกษาประสิทธิภาพและความปลอดภัยของยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล ในการรักษาผู้ป่วยโควิด-19 ที่มีอาการไข้ ไอ หรืออ่อนเพลีย ร่วมกับปอดอักเสบ โดยแบ่งผู้ป่วยเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้

1. กลุ่มเปรียบเทียบ จํานวน 142 คน ใช้วิธีรักษาตามกรอบการแพทย์ปัจจุบัน
2. กลุ่มเหลียนฮัวชิงเวิน จํานวน 142 คน ใช้วิธีรักษาตามกรอบการแพทย์ปัจจุบันควบคู่กับยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล โดยรับประทานวันละ 3 ครั้ง ครั้งละ 4 แคปซูล เป็นเวลา 14 วัน ซึ่งมีผลสรุปดังนี้

ยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยในการรักษาโควิด-19 ช่วยเพิ่มอัตราการหายของโรค ทำให้อาการของผู้ป่วยหายเร็วกว่า อาการอักเสบของปอดได้รับการฟื้นฟูได้ดีกว่า และยังไม่มีรายงานของอาการไม่พึงประสงค์ ผลงานศึกษานี้ได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสารการแพทย์ Phytomedicine เมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 2020 ถือเป็นผลงานศึกษาทางคลินิกเกี่ยวกับยาสมุนไพรรักษาโควิด-19 ชิ้นแรกที่ได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ทั่วโลก และยังได้รับรางวัลบทความวิจัยดีเด่นที่ตีพิมพ์ในวารสารในปี 2019/2020 (Best Research Article Published in the journal in 2019/2020)

สำหรับกลไกด้านเภสัชวิทยาของยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล นั้น จากการศึกษาพบว่า

1. ยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการจำลองตัวของไวรัส SARS-CoV-2
2. ยาเหลียนฮัว ชิงเวิน แคปซูล มีประสิทธิภาพในการยับยั้งสารที่ก่อให้เกิดการอักเสบ ลดการเกิด Cytokine Storm

จึงมีผลในการปรับปรุงอาการทางร่างกายและกลุ่มอาการที่เกิดขึ้นจากการติดเชื้อโควิด-19 ให้ดีขึ้นและช่วยปรับสมดุลระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงขึ้น ส่งเสริมให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วขึ้น

จากการแถลงข่าวสรุปผลการรับมือโควิด-19 ของสำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติของประเทศจีนเมื่อวันที่ 23 มีนาคม 2563 พบว่า 91.5% ของผู้ป่วยโควิด-19 ในประเทศจีนได้รับการรักษาด้วยยาสมุนไพรจีน และเห็นผลประสิทธิภาพโดยรวมสูงกว่า 90% ประสบการณ์และความสำเร็จในการต่อสู้ รวมทั้งการใช้ยาสมุนไพรจีนในการรักษาโควิด-19 ของประเทศจีนนั้น นับเป็นแนวทางที่ชาวโลกพึงศึกษาเรียนรู้ และยังถือเป็นแรงบันดาลใจให้กับนักวิจัยทั่วโลกได้มีความมุ่งมั่นในการค้นคว้าวิจัยยาสมุนไพรต้านโควิด-19 ต่อไป